CÁCH TRỒNG VÀ CHĂM SÓC CÂY SẦU RIÊNG (PHẦN 2)

(Tiếp theo)

11. Bón phân:

- Trước tiên, cần xác định nhu cầu dinh dưỡng của cây theo giai đoạn phát triển, thổ nhưỡng, năng suất.

- Về nhu cầu dinh dưỡng, cây không thể thiếu các thành phần đa, trung, vi lượng và đặc biệt và kali

- Đạm (N): Cần thiết cho sự phát triển của tất cả các bộ phận ở cây. Thiếu đạm sẽ làm vàng lá, rụng lá, còn thừa đạm sẽ khiến cây dễ bị sâu hại tấn công, khả năng đậu trái thấp, ảnh hưởng tới sự phát triển của quả

- Lân (P): Giúp lá không bị xỉn màu, cháy mép lá non. Không nên để cây thiếu lân vì sẽ khiến cành bị chết khô

- Kali (K): Đặc biệt quan trọng với cây vào giai đoạn ra trái, giúp quả phát triển tốt, thịt quả thơm ngon, mang lại giá trị kinh tế cao. Ngoài ra, nếu được bổ sung đủ kali, cây sẽ cứng chắc và khó đổ ngã, chống chịu tốt dưới sự thay đổi của thời tiết. Thiếu kali, mép lá sẽ chuyển sang vàng cam rồi xám nâu, sau đó khô và rụng

- Loại phân bón nên sử dụng là phân bón hữu cơ, hữu cơ vi sinh,… để cải tạo đất hiệu quả, giúp đất được tơi xốp và giữ nước tốt, tăng hàm lượng hữu cơ trong đất cho cây hấp thụ. Đất giàu dinh dưỡng cũng là môi trường tốt để vi sinh vật có lợi phát triển, hỗ trợ cho cây trồng

- Nên hạn chế dùng phân bón vô cơ và thuốc BVTV để đảm bảo chất lượng cho đất và trái sầu riêng

12. Kỹ thuật bón phân:

Sầu riêng là cây thân gỗ, tán rộng, bộ rễ phát triển mạnh nên nhu cầu dinh dưỡng cao nên cần bón phân nhiều hơn các loại cây trồng khác

12.1. Giai đoạn mới trồng:

- Khi làm bồn cần bón lót 2-3 kg phân bón hữu cơ Organic Roots Boom/hố và tưới nước, sau 20-30 ngày mới xuống giống sẽ giúp cây phát triển tốt và tăng khả năng đề kháng sâu bệnh hại. Lưu ý thường xuyên tưới nước giữ ẩm cho hố.

12.2. Giai đoạn sầu riêng tơ (năm thứ 1 tới năm thứ 3):

- Chia làm 6 lần bón: 3 lần vào mùa nắng, 3 lần vào mùa mưa, mỗi lần bón cách nhau 2 tháng, cụ thể:

+ Năm đầu tiên: Bón 6-8 kg phân bón hữu cơ Organic Roots Boom, chia làm 3 lần trong năm, bón cách gốc 20-30cm, tưới nhiều nước

+ Hai năm tiếp theo: Bón 8-15 kg phân bón hữu cơ Organic Roots Boom, chia làm 6 lần trong năm

12.3. Giai đoạn cho trái:

Chia làm 4 lần bón, tùy theo từng giai đoạn:

+ Lần 1: Bón 4-5 kg/gốc phân bón hữu cơ Organic Roots Boom sau thu hoạch, tỉa cành. Tưới nước cho cây sau khi bón để kích thích tán lá phát triển

+ Lần 2: Bón 4-5 kg/gốc phân bón hữu cơ Organic Roots Boom trước khi cây ra hoa 25-30 ngày để thúc hoa ra

+ Lần 3: Bón 4-5 kg/gốc phân bón hữu cơ Organic Roots Boom khi cây đậu trái nhỏ (cỡ quả chôm chôm) giúp trái phát triển nhanh, chất lượng trái tốt. Phun xịt KNO3 300g/20 lít nước hoặc MKP (0-52-34) theo nồng độ khuyến cáo trên bao bì để lá phát triển và tập trung được chất dinh dưỡng nuôi trái

+ Lần 4: Bón 4-5 kg/gốc phân bón hữu cơ Organic Roots Boom giúp trái đều đẹp và không bị sượng. Bón trước khi trái chín khoảng 1 tháng, không trễ hơn

- Lượng phân cho các năm tiếp theo sẽ tăng dần từ 10-15% cho cây sầu riêng khi cho trái ổn định (10-12 năm tuổi)

13. Những lưu ý khi tưới nước cho cây sầu riêng:

- Tạo mương thoát nước cho vườn, để mùa mưa cây không bị ngập úng và mùa nắng có nơi dự trữ nước, giúp điều hòa lượng nước tưới trong vườn và chủ động được nguồn nước tưới

- Đối với cây mới trồng, cần tủ gốc, tưới nước giữ ẩm cho cây để cây phát triển tốt, không bị khô héo

- Trong giai đoạn trước khi ra hoa, nên tưới 2-3 ngày một lần với lượng nước giảm xuống

- Thời kì đậu quả cây cần nhiều nước để phát triển trái

- Khi trái chín, nhu cầu nước của cây lại giảm, nếu tưới quá nhiều nước thì trái sẽ chín muộn

14. Xử lý ra hoa sớm:

- Điều kiện ra hoa: cây khỏe mạnh, đủ dinh dưỡng, chịu hạn liên tục từ 7-14 ngày, nhiệt độ 20-22⁰C, độ ẩm 50-60%

Có thể giúp cây sầu riêng ra hoa sớm hơn chính vụ bằng cách:

- Tạo khô hạn: Bón phân, tưới nước ngay sau khi vừa thu hoạch vụ trước giúp cây hồi phục. Khi cây ra được ít nhất 2 lần đọt (lần đọt cuối chuyển sang giai đoạn thuần thục) và đã bón phân lần 2 được 30-40 ngày, tiến hành tạo khô hạn như sau:

+ Dọn vật liệu tủ gốc, không tưới, tháo cạn nước trong vườn (áp dụng vườn có đào mương liên tiếp) giúp đất vùng rễ cây khô nhanh

+ Phủ vải nhựa: Khi đất dưới tán cây đã khô ráo, phủ vải nhựa nhằm chặn nước tới vùng rễ cây

- Ngoài ra có thể bón các loại phân bón lá có hàm lượng lân và kali cao để giúp cây ra hoa dễ hơn

15. Phòng trừ sâu bệnh hại:

15.1. Các loại sâu gây hại chính:

15.1.1. Rầy phấn (Allocaridara malayensis Crawford):

- Cách gây hại: Rầy phấn trưởng thành dài khoảng 0,8-1,5mm, ở thân phủ lớp phấn trắng, sống ở mặt dưới lá chích hút lá non, lá bị hại thường có chấm vàng, nặng thì bị khô và rụng hàng loạt

- Phòng trị: Phun nước thường xuyên khi lá non vừa ra để giảm bớt số lượng ấu trùng. Khi mật độ rầy cao nên dùng thuốc BVTV có hoạt chất như Fenobucarb, Dimethoate, Cypermethrin,… để phun

15.1.2. Rệp sáp (Planococcus sp.):

- Cách gây hại: Tấn công lên trái từ khi trái còn non, trong quá trình đó còn tiết ra mật đường giúp nấm bồ hóng phát triển, làm giảm giá trị thương phẩm của trái

- Phòng trị: Phun nước vào trái để rửa trôi rệp, tỉa bỏ những trái non bị nhiễm nặng. Không nên trồng xen canh cà phê, mãng cầu. Nếu mật độ gây hại cao thì nên tìm dùng các loại thuốc có hoạt chất như Methidathion, Acephate,… để phun

15.1.3. Sâu đục trái (Conogethes Punctiferalis):

- Cách gây hại: Con cái trưởng thành sẽ đẻ trứng trên vỏ của trái non, sâu non nở ra thường ăn phần vỏ và đục vào trong trái. Trái non sẽ biến dạng và rụng xuống, còn trái lớn sẽ bị ảnh hưởng đến giá trị thương phẩm, bên cạnh đó còn tạo điều kiện cho các loại nấm bệnh tấn công theo vết đục làm thối trái

- Phòng trị: Thường xuyên kiểm tra để phát hiện quả sâu, bị gây hại nặng để kịp thời cắt tỉa. Nặng hơn có thể dùng các loại thuốc BVTV có hoạt chất như: Diazinon, Nereistoxin,…

15.1.4. Nhện đỏ (Eutetranychus sp.):

- Cách gây hại: Phát triển mạnh trong điều kiện nóng ẩm, ăn biểu bì mặt lá và tiết độc tố. Trên những lá bị hại sẽ xuất hiện những chấm trắng li ti, khi bị nhiễm nặng sẽ chuyển sang màu vàng và rụng, làm ảnh hưởng đến khả năng ra hoa và đậu trái của cây

- Phòng trị: Phun nước trên lá tạo độ ẩm mùa nắng nóng sẽ giảm mật độ nhện, đồng thời tạo điều kiện cho thiên địch có lợi phát triển. Khi mật độ nhện cao có thể dùng các loại thuốc BVTV có hoạt chất như Hexythiazox, Propargite, Dicofol,…

15.2. Các bệnh gây hại chính:

15.2.1. Bệnh thối gốc chảy nhựa:

- Triệu chứng: Tác nhân gây hại là nấm Phytophthora Palmivora, lưu tồn chủ yếu trong đất, trong nước và trong các bộ phận bị bệnh của cây sầu riêng. Nấm tấn công phần rễ non gần mặt đất và lan dần tới phần vỏ của gốc sát mặt đất, sau đó di chuyển lên phần vỏ thân. Lúc này vỏ cây chuyển sang màu nâu, bị thối và chảy nhựa. Thường xảy ra trong mùa mưa, đôi khi các cành trên cao, lá và trái cũng bị tấn công, làm thối trái hàng loạt

- Phòng bệnh:

+ Thường xuyên theo dõi để phát hiện sớm

+ Không nên trồng với mật độ quá dày và trồng xen với các loại cây cùng ký chủ của nấm. Luân canh đất trước đây đã trồng cây có cùng ký chủ

+ Đất phải thoát nước tốt, cách mực nước ngầm hơn 1m

+ Phải thay cây cũ triệt để và xử lý đất trước khi trồng mới, thu gom và tiêu hủy những bộ phận của cây bị bệnh

+ Bón phân NPK

- Trị bệnh: Khi cây bị bệnh nên cạo sạch phần bệnh, sau đó bôi trực tiếp cùng kết hợp phun xịt thuốc BVTV có chứa các hoạt chất như Fosetyl Aluminium, Metalaxyl,...

15.2.2. Bệnh thán thư:

- Triệu chứng: Tác nhân là nấm Collectotrichum Zibethinum gây ra. Thường xuất hiện trên những lá già, vết bệnh bắt đầu từ mép lá hay chóp lá lan dần vào trong phần phiến lá, để lại các đường viền hình tròn có màu nâu đậm dọc hai gân chính

- Phòng trị:

+ Cắt bỏ lá bệnh, đem tiêu hủy

+ Bón phân, tưới nước đầy đủ

+ Dùng thuốc BVTV có hoạt chất: Propineb, Carbendazim, Thiophanate – Methyl,...

15.2.3. Bệnh đốm rong:

- Triệu chứng: Tác nhân là nấm cephaleuros virescens, tấn công lá và cành. Vết bệnh có hình tròn màu gạch tôm, đường kính 0,2-1cm và hơi nhô lên, hút dinh dưỡng của lá, làm giảm quang hợp, khi xuất hiện trên cành non sẽ khiến cành bị nứt làm cây dễ nhiễm các loại nấm khác như Phytophthora palmivora

- Phòng trị: Tạo vườn cây thông thoáng, phun các loại thuốc có chứa gốc đồng như Copper Oxychloride,…

15.2.4. Bệnh cháy lá chết ngọn:

- Triệu chứng: Tác nhân là nấm Rhizoctonia sp. Vết bệnh ban đầu là những đốm màu nâu sũng nước, sau đó lan rộng dọc theo hai mép lá làm cho lá không phát triển được, sau đó khô và rụng, cành non cũng khô dần và chết cả cây

- Phòng trị:

+ Đầu tư hệ thống thoát nước tốt

+ Không đặt cây con dưới tán cây lớn

+ Tỉa cành, tạo tán thông thoáng

+ Tiêu hủy các phần cây bệnh

+ Sử dụng thuốc BVTV có hoạt chất như: Hexaconazole, Carbendazim,...

15.2.5. Bệnh nấm hồng:

- Triệu chứng: Tác nhân là nấm corticium salmonicolor. Nấm thường tạo một lớp tơ, nấm lúc đầu có màu vàng trắng đục sau đó chuyển sang màu hồng nhạt phát triển xung quanh vỏ cành cây, hút dinh dưỡng làm vỏ cành chỗ bị hại khô và rụng lá cả cành, cuối cùng làm cành chết khô

- Phòng trị: Tỉa cành thông thoáng, cắt bỏ tiêu hủy nhánh bị bệnh nặng, sử dụng thuốc BVTV như: Copper Hydrocide (Champion77WP), Validamycin A (Validamycin 3DD),…

15.2.6. Bệnh thối hoa:

- Triệu chứng: Tác nhân là nấm Fusarium sp. Hoa bị bệnh tấn công có màu nâu đen vết bệnh hơi lõm xuống. Nấm tấn công trên 2 mảnh vỏ bao quanh hoa sầu riêng, sau đó lan dần vào trong phần cánh hoa và làm hoa thối và rụng đi

- Phòng trị: Tỉa cành, tạo tán cho cây, tiêu hủy các hoa nhiễm bệnh. Phun thuốc khi hoa chuẩn bị nở như Zineb 25% + Bordeaux 60%, Benlate,…

16. Thu hoạch bảo quản:

Nên thu trái từ trên cây và không để trái rụng xuống đất, cần chú ý không cho sự va chạm làm trầy xước trái, giữ trái nơi khô ráo, thoáng mát.

Nguồn: Internet